Video lý giải vì sao chúng ta lại bị say xe - Nguồn: YouTube
Lý giải nguyên nhân say xe
Say tàu xe là hệ quả của việc tín hiệu chuyển động nhận được tại tiền đình không nhất quán. Ví dụ như bạn biết là mình đang di chuyển nhưng tín hiệu từ mắt hoặc tai lại cho biết rằng bạn không di chuyển. Lúc này, não của bạn sẽ kết luận rằng cơ thể của bạn đang bị nhiễm độc và ảo giác, vùng xử lý trên não sẽ kích thích hệ thống miễn dịch trong cơ thể của bạn hoạt động.
Đối với dạng nhiễm độc thì một trong những cơ chế phòng vệ của cơ thể là nôn - ói. Tuy nhiên dù bạn nôn - ói cỡ nào thì cũng không làm thuyên giảm cảm giác say tàu xe.
Say xe là nỗi ám ảnh của nhiều người khi đi chơi hoặc công tác xa - Ảnh minh họa: Internet
Tại sao có người bị say xe có người không?
Câu trả lời là do tiền đình của con người. Tiền đình giúp cơ thể cảm nhận không gian và kiểm soát trạng thái thăng bằng. Bạn nhắm mắt cũng có thể biết mình đang đứng thẳng/đứng nghiêng hay dốc ngược đầu. Tiền đình hữu ích như vậy, nhưng với những người say xe - những người có tiền đình quá nhạy cảm - nó lại là vấn đề.
Khi người bị say đi xe ôtô, tiền đình họ hoạt động mạnh hơn lúc bình thường. Nó cố gắng cảm nhận không gian và vị trí tương đối của cơ thể. Tuy nhiên, cùng lúc đó, 2 giác quan khác là mắt và tai cũng hoạt động tích cực. Thông tin thu nhận từ 3 cơ quan này không thống nhất, dẫn đến cơ thể mất kiểm soát thăng bằng và bắt đầu nôn nao.
Có nhiều người không hề bị say xe - Ảnh minh họa: Internet
Ví dụ như khi xe ôtô phanh gấp hoặc tăng tốc, tiền đình cảm nhận gia tốc thay đổi, tuy nhiên mắt người nhìn nội thất/một số vật nằm trong xe không chuyển động so với cơ thể, nên hai thông tin từ thị giác và tiền đình là không thống nhất.
Đọc sách, nhìn vào nhà cửa xe cộ lướt qua liên tục khi ngồi trên xe... là những hành động làm cho tiền đình phải hoạt động mạnh hơn.
Triệu chứng say tàu xe
Tùy theo mức độ nhạy cảm của từng người mà tình trạng say xe xuất hiện sớm hay muộn, nặng hay nhẹ sau khi xe ô tô chạy. Tuy nhiên thông thường người say xe sẽ cảm thấy khó chịu, nôn nao, choáng váng. Nếu nhẹ thì triệu chứng này sẽ thoáng qua, người bệnh thích nghe dần với môi trường và hết hoàn toàn khi phương tiện ngừng di chuyển;
Mùi xe khó chịu là nỗi ám ảnh của nhiều người bị say xe - Ảnh minh họa: Internet
Nếu nặng thì bạn sẽ tiết nhiều nước bọt ở miệng, bao tử cồn cào; buồn nôn và nôn, da tái nhợt, đau đầu, choáng váng, thở nhanh, vã mồ hôi; cơ thể mệt mỏi, gần như suy kiệt…
Ba cách chống say xe hiệu quả nhất
Đầu tiên là bạn hãy sử dụng thuốc chống say. Đây được xem là cách đơn giản và hiệu quả. Mỗi một lượt đi xe, bạn nên dùng 2 viên. Bạn nên ăn no, không nhịn đói, uống đủ nước và 2 viên thuốc 30 phút trước khi bước lên xe.
Cách thứ hai là bạn nên luyện tập và tuân thủ các quy tắc như: Ngồi cùng hướng với xe (mặt cùng hướng xe di chuyển, không ngồi quay ngược lại), không nằm, không ngồi ở cuối xe. Bạn không nên đọc bất cứ thứ gì(sách báo/điện thoại di động/laptop...), hạn chế tối đa việc nhắn tin vì các hành động này làm cho tiền đình phải hoạt động mạnh hơn bình thường.
Để hạn chế say xe, bạn nên ngồi cùng hướng với xe (mặt cùng hướng xe di chuyển, không ngồi quay ngược lại), không nằm - Ảnh minh họa: Internet
Cuối cùng, bạn nên nói chuyện với người ngồi cạnh (người không bị say xe) để khiến não bộ phân tâm. Ngoài ra, bạn cũng có thể dùng các mẹo nhỏ như nhét bông gòn vào hai tai, dùng quả quýt, quả dứa hoặc gừng… để khử mùi hôi khó chịu trên xe.
Đọc sách chính là nguyên nhân khiến bạn say xe nặng hơn, hãy dừng việc này và quay sang trò chuyện với người bên cạnh - Ảnh minh họa: Internet
KHÁNH VÂN (Tin8)