Ông Phan Văn Anh Vũ (Vũ “nhôm” – SN 1975, ngụ TP Đà Nẵng) bị Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an khởi tố tội: “Cố ý làm lộ bí mật Nhà nước” qui định tại điều 263 BLHS 1999 (sửa đổi 2009) có mức hình phạt ở khung cấu thành cơ bản cao nhất là 7 năm, tình tiết tăng nặng khoản 2 cao nhất là 10 năm, khung hình phạt cao nhất là 15 năm đối với tình tiết tăng nặng là gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.
Tội này đã được sửa đổi theo hướng ít nghiêm khắc hơn và chi tiết hơn về tình tiết tăng nặng theo điều 337 BLHS năm 2015. Theo đó, khung hình phạt cơ bản là từ 2 đến 7 năm.
Ông Vũ “nhôm” lúc chưa bị bắt
Khung tăng nặng khoản 2 là từ 5 đến 10 năm nhưng phải thỏa mãn các tình tiết sau: i) Bí mật nhà nước thuộc độ tối mật; ii)Lợi dụng chức vụ, quyền hạn; iii)Gây tổn hại về quốc phòng, an ninh, đối ngoại, kinh tế, văn hóa.
Khung tăng nặng khoản 2 là từ 10 đến 15 năm nhưng phải thỏa mãn có một trong các tình tiết sau:i) Có tổ chức; ii) Bí mật nhà nước thuộc độ tuyệt mật; iii) Phạm tội 2 lần trở lên.
Như vậy, mặc dù mức hình phạt không thay đổi nhưng điều 337 BLHS 2015 qui định theo hướng chặt chẽ hơn về các tình tiết tăng nặng. Vì vậy, sẽ có lợi hơn cho ông Vũ khi áp dụng nguyên tắc có lợi cho bị can bị cáo khi áp dụng điều 7 BLHS về hiệu lực hồi tố của BLHS 2015.
Do đó, khi xem xét áp dụng khung hình phạt nào cho ông Vũ, tòa án phải viện dẫn các quy định của pháp luật về tài liệu nào là “mật”, “tối mật” và “tuyệt mật”.
Do đó, mặc dù bị khởi tố về hành vi làm lộ bí mật nhà nước theo điều 263 BLHS 1999 nhưng khi xét xử, Tòa án sẽ áp dụng điều 337 BLHS 2015 đối với ông Vũ, có lợi cho ông Vũ do luật mới yêu cầu các tình tiết định khung hình phạt rõ ràng và cụ thể hơn.
Về thẩm quyền truy tố, do Cơ quan an ninh điều tra Bộ Công An khởi tố nên VKSND Tối cao sẽ ra cáo trạng truy tố...