Đằng sau những món đồ chơi đắt tiền của hãng Disney là bao câu chuyện thấm đượm nước mắt của hơn 900 công nhân
Những hình ảnh hiếm hoi được phóng viên ghi lại tại các nhà máy sản xuất đồ chơi Disney cùng những chia sẻ từ chính những người trong cuộc là công nhân đang làm việc ở đây đã tiết lộ phần nào một bức tranh u tối của đời sống khó khăn của công nhân - những người lao động trực tiếp làm ra món đồ chơi đắt tiền của Disney. Ở đây, công nhân bị ép làm thêm giờ trái với quy định của Luật lao động nhưng mức lương được nhận lại quá thấp, điều kiện sống thấp kém trong những khu ký túc xá chật chội và bẩn thỉu, môi trường làm việc không được đảm bảo an toàn… Bức tranh đen tối này sẽ dần dần được hé lộ.
Những câu chuyện mà chính những người trong cuộc kể lại khiến chúng ta không khỏi bàng hoàng
Công nhân bị bóc lột sức lao động thậm tệ
Thay vì làm việc 8 tiếng/ngày theo quy định của Luật lao động thì những công nhân làm việc ở các công xưởng sản xuất đồ chơi tại thị trấn Qingxi – Trung Quốc phải làm việc quần quật "như trâu như ngựa" 11 tiếng/ngày, 6 ngày/tuần để tạo ra những búp bê công chúa Anna hay Elsa bước rừ từ những bộ phim hoạt hình được trẻ con yêu thích. Không dừng lại ở đó, công nhân tại các nhà máy sản xuất đồ chơi Disney cũng phải thường xuyên tăng ca.
Thường xuyên tăng ca nhưng tiền lương nhận được thì lại quá bèo bọt, không đủ trang trải tiền sinh hoạt phí cho bản thân
Theo luật pháp quy định thì tối đa người lao động chỉ được phép làm thêm 36 giờ/ tháng nhưng đối với những công nhân làm việc ở nhà máy sản xuất đồ chơi của hãng Disney thì con số này đã vượt quá 100 giờ/tháng.
"Thế nhưng lương mà công nhân chúng tôi nhận được lại rất thấp, chưa đến 200 nghìn đồng/ngày. Nếu đi muộn hoặc về sớm dù chỉ 1 phút, công nhân cũng bị trừ nguyên nửa ngày lương. Nếu nghỉ 3 ngày liên tiếp, công nhân sẽ tự động bị sa thải. Làm việc vất vả là thế nhưng công nhân cũng chỉ kiếm đủ tiền sinh hoạt mà thôi, tiền tiết kiệm cũng chẳng được là bao chứ chưa nói gì đến việc dám tiêu xài hoang phí”- cô Li, một công nhân làm việc tại khâu đóng gói đồ chơi của Zhenyang chia sẻ.
Điều kiện ăn ở và làm việc vô cùng tồi tệ “không giống con người”
Đằng sau những món đồ chơi được bày bán với giá cắt cổ tại các cửa hàng sang trọng là cả một sự lao động khổ cực “đổ mồ hôi, sôi nước mắt” của hơn 900 công nhân của nhà máy sản xuất đồ chơi Disney.
Khu ký túc xá của công nhân nhà máy Zhenyang hiện lên hoang tàn và đổ nát. Để bước vào từng phòng ký túc, bắt buộc chúng ta phải đi qua những dãy hành lang ẩm ướt, có mùi ẩm mốc với những mảng tường bị bong tróc, những hồ nước xanh màu rêu tanh tưởi.
Dưới cái nắng gay gắt của mùa hè, 12 người được xếp vào trong một căn phòng ký túc ảm đạm, bẩn thỉu, chật chội không có điều hòa.
Cuối dãy hành lang hun hút là nhà tắm tập thể xập xệ, nơi hàng trăm công nhân luôn phải xếp hàng chờ đến lượt được tắm. Bên cạnh đó là dãy nhà xí xổm cáu bẩn bốc mùi hôi thối và lúc nào cũng ở trong tình trạng quá tải, phải xếp hàng dài mới tới lượt mình.
“Mỗi sáng và tối, chúng tôi lại phải xếp hàng dài để làm vệ sinh cá nhân cũng như tắm giặt. Thật là kinh khủng", một công nhân không giấu được thái độ của mình đã phải hét lên như vậy.
Chỗ nấu nướng giống như ở trong một trại tập trung "không dành cho con người"
Mọi sinh hoạt đều diễn ra trong một môi trường ô nhiễm
Chỗ vệ sinh cá nhân hằng ngày cũ kỹ, cáu bẩn và chứa đầy vi khuẩn
Đâu đâu cũng thấy sự bẩn thỉu, hôi hám
Công nhân phải xếp hàng dài chờ đến lượt vào vào cái chỗ nhà xí xổm hôi thối, bẩn thỉu như thế này đây
Phòng ký túc ảm đạm vốn chỉ dành cho 8 người cũng được nhồi nhét thành 12 người
Mảng tường trên trần nhà bị bong tróc từng lớp cũng chẳng ai ngó ngàng tới
Được biết, hầu hết công nhân được nhận vào làm việc tại các nhà máy sản xuất đồ chơi của hãng Disney đa số là lao động thời vụ. Điều này cũng hoàn toàn trái với quy định của luật pháp Trung Quốc hiện hành với quy định số nhân viên thời vụ chỉ được phép chiếm 10%. Vì là nhân viên thời vụ nên họ không được ký hợp đồng, không được nhận bất kỳ quyền lợi nào và đương nhiên sẽ bị sa thả bất cứ lúc nào.
Công việc vất vả, tiền lương thấp, vậy mà họ vẫn phải đối mặt với nguy cơ bị sa thải bất cứ lúc nào
Làm việc trong môi trường độc hại nhưng họ không hề được trang bị đồ bảo hộ lao động
“Đồng tiền kiếm được tại đây đúng là đồng tiền xương máu. Chúng tôi phải làm việc 11 tiếng/ngày, 6 ngày/tuần, thậm chí phải làm cả chủ nhật vào mùa cao điểm"- một nam công nhân không giấu được sự bức xúc đã hét lên trong nước mắt. Thế nhưng, nếu dốc hết sức, thì số tiền lương mà anh công nhân này nhận được cũng chỉ được 3.100 NDT(tương đương với 10.400.000VND), trừ bảo hiểm xã hội và tiền trọ đi còn có 2.900 NDT (tương đương với 9.730.000 VND).
Thường xuyên tiếp xúc với các loại chất hóa học nhưng họ không được trang bị găng tay bảo hộ
Thêm một thực trạng nữa là tình trạng sức khỏe cũng như an toàn lao động của công nhân tại các nhà máy sản xuất đồ chơi Disney không được đảm bảo. Với một môi trường làm việc độc hại, thường xuyên tiếp xúc vứi hóa chất nhưng công nhân không hề được trang bị đò bảo hộ lao đông như gang tay hay khẩu trang.Tình trạng công nhân bị đau đầu, chóng mặt dẫn đến việc ngất xỉu trong khi làm việc thường xuyên diễn ra. Đã nhiều lần phản ánh lên lãnh đạo nhưng tình trạng trên vẫn chưa được giải quyết.
Phản ứng từ phía công ty Disney: dấu hỏi còn bỏ ngỏ!
Đáp lại những chỉ trích từ phía Tổ chức Theo dõi Lao động Trung Quốc (China Labor Watch) chỉ là sự phản ứng nửa vời với những “lời hứa suông”: “Chúng tôi sẽ bàn bạc với phía nhà máy Zhenyang của Disney để cải thiện chế độ cũng như điều kiện làm việc cho công nhân. Nếu không tuân thủ các yêu cầu đặt ra về an toàn lao động thì cũng đồng nghĩa với việc nhà máy Zhenyang sẽ mất quyền làm nhà thầu phụ cho Disney”.
Để làm ra những món đồ chơi đắt tiền này là cả những giọt mồ hôi, nước mắt của biết bao công nhân
Đối nghịch với bức tranh xa hoa và lộng lẫy ngoài kia là một bí mật đen tối luôn được giấu kín
Vậy lúc nào và đến bao giờ thì những lời hứa, những cam kết này sẽ có được thực hiện và có hiệu lực? Phải chăng nó vẫn chỉ là "một câu hỏi lớn không lời đáp". Dẫu vậy, những thông tin này cũng giúp cho các fan của những nàng búp bê công chúa kiêu sa hiểu rõ hơn về giá trị của món đồ mình đang sở hữu và thêm yêu quý chúng.
DZUNG LÊ (Tin8, ảnh: Internet)