Vào cuối thập niên 50, Liên Xô đang gấp rút bắt kịp tiến độ phát triển tàu ngầm năng lượng hạt nhân của Mỹ và K-19 – chiếc đầu tiên thuộc lớp tàu của mình – được giao cho trọng trách răn đe đối thủ của Hồng quân. Con tàu này được trang bị tên lửa đạn đạo hạt nhân có khả năng tung ra những “cú đấm thép” vào các thành phố ven biển của Mỹ.
Tuy nhiên, do Chiến tranh Lạnh đang trong cao trào đỉnh điểm, việc chế tạo tàu bị triển khai một cách quá gấp gáp, khiến cho tổng cộng 10 công nhân thiệt mạng do tai nạn trong quá trình đóng tàu: 2 người chết do hỏa hoạn vào năm 1958, 6 nữ công nhận chết cho ngạt khói, 1 kỹ sư chết bị ống chứa tên lửa nghiền nát và 1 người khác bị rơi vào khoảng giữa 2 khoang của tàu ngầm.
Tàu ngầm hạt nhân đầu tiên của Liên Xô K-19
Vào năm 1959, sau khi được kiểm tra kĩ càng, Liên Xô đã tổ chức lễ hạ thủy để ăn mừng thành tựu mới nhất của nền quốc phòng nước này và cũng là niềm tự hào của Hải quân. Thế nhưng, trái với truyền thống hải quân, các nhà chức trách đã chọn một người đàn ông thay vì phụ nữ để thực hiện nghi lễ đập chai sâm-panh. Dường như, chính vì lý do này mà buổi lễ đã không hề suôn sẻ như mong đợi: chai rượu không vỡ còn bị nảy ngược lại. Chứng kiến buổi lễ, thủy thủ tàu đã không khỏi lo lắng trước điềm dữ này, dẫn tới những giả thuyết sau này rằng con tàu đã bị ma ám.
Một năm sau đó, do sự thiếu ăn ý giữa thủy thủ đoàn, lò phản ứng hạt nhân trên tàu đã bị vận hành không đúng cách khiến cho một thanh điều khiển bị cong. Việc này đã khiến cho chuyến tuần tra đầu tiên bị gián đoạn và một số thành viên trên tàu, bao gồm cả thuyền trưởng, bị giáng cấp. Sau đó, vị trí chỉ huy tàu được giao cho Thuyền trưởng Hạng 1 Nikolai Vladimirovich Zateyev – 1 sĩ quan đầy tham vọng và tài năng được chính Bộ trưởng Quốc phòng Liên Xô Marshall Zhukov thăng hàm trước đó.
Sau vài lần chạy thử, chất lượng của K-19 bắt đầu bị nghi vấn. Theo đó, tàu đã phải trải qua nhiều lần sửa chữa do bị mất lớp bọc cao su ở thân tùa cũng như nhiều lỗi khác bị phát hiện trong quá trình thử nghiệm, trong đó đặc biệt nhất là việc ngập phần khoang chứa lò phản ứng. Tất cả đều chỉ ra rằng thiết kế tàu có vấn đề. Tuy nhiên, do đang là niềm tự hào của hải quân Liên Xô trong cuộc chạy đua vũ trang với người Mỹ, nhiều vấn đề kể trên đã bị “lờ đi” bởi các tướng lĩnh cấp cao.
Vào ngày 30.4.1961, chiếc tàu ngầm K-19 chính thức được biên chế, mang theo thủy thủ đoàn 139 người và nhiều lính tên lửa, sĩ quan lò phản ứng, lính ngư lôi, bác sĩ, đầu bếp, phục vụ, sĩ quan giám sát,…
Trong nhiệm vụ đầu tiên, K1-9 đang thực hiện 1 bài cuộc diễn tập ở Bắc Đại Tây Dương, gần với phần cực nam của Greenland (nay thuộc Đan Mạch). Vào ngày 4.7.1961, tàu ngầm đã gặp vấn đề: lò phản ứng bị rò rỉ lớn khiến cho hệ thống làm mát bị hỏng. Do không được làm mát, nhiệt độ bên trong lõi lò ngày càng lên cao, đe dọa trực tiếp đến tính mạng của những người trên tàu. Tệ hại hơn, hệ thống liên...