Xung quanh dự thảo Luật Thuế tài sản của Bộ Tài chính đang được công chúng rất quan tâm, NTNN đã có cuộc trao đổi với PGS – TS Ngô Trí Long – nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính) về những đề xuất được đưa ra.
Theo ông, việc đánh thuế tài sản với đất, nhà liệu có hợp lý?
PGS – TS Ngô Trí Long dự báo, nhiều gia đình sẽ mất cơ hội mua nhà nếu áp dụng Luật Thuế tài sản. Ảnh: D.V
- Điều 53, Hiến pháp năm 2013 nêu rõ: Đất đai, tài nguyên nước, tài nguyên khoáng sản, nguồn lợi ở vùng biển, vùng trời, tài nguyên thiên nhiên khác và các tài sản do Nhà nước đầu tư, quản lý là tài sản công thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý. Người dân chỉ có quyền sử dụng đất và chỉ có thể đấu giá quyền sử dụng đất. Nhưng những tài sản trên đất là tài sản của người dân, họ có quyền sở hữu. Ở đây, đối với thuế tài sản với đất có thể hiểu là đánh vào quyền sử dụng đất, với thuế tài sản nhà là đánh vào quyền sở hữu nhà.
Nhưng câu hỏi đặt ra lúc này là có nên đánh thuế tài sản hay không? Người dân ở căn hộ chung cư vốn đã chịu rất nhiều loại chi phí rồi, giờ phải chịu thêm thuế tài sản nhà nữa tôi e họ sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Tiếp nữa, cách đánh thuế như thế nào, mức đánh thuế là bao nhiêu phần trăm? Nếu muốn thí điểm thì nên để mọi người quen với thuế tài sản, áp dụng mức thuế suất thấp mới có thể thu được.
Ông đánh giá như thế nào về đề xuất đánh thuế tài sản với nhà từ 700 triệu đồng hoặc 1 tỷ đồng trở lên với mức thuế suất 0,3 – 0,4% trong bối cảnh thu nhập bình quân của người Việt Nam còn đang ở mức khá thấp?
- Trước hết, cần phải đặt câu hỏi mục đích ban hành chính sách thuế này là gì, tính toán thu như vậy liệu có đạt được mục tiêu không? Từ đây, mới có thể trả lời việc ban hành Luật Thuế tài sản xuất phát từ nhu cầu về nguồn thu ngân sách hay bảo đảm sự công bằng giữa người nghèo, thu nhập thấp với những người sở hữu nhiều tài sản lớn. Hoặc vì tình trạng đầu cơ nhà, đất nên phải đánh thuế tài sản.
Hiện nay, việc thu thuế tài sản ở các quốc gia có nền kinh tế thị trường phát triển là một xu hướng, nhiều nơi đã áp dụng sắc thuế này. Song không phải nơi nào cũng vậy, các quốc gia xung quanh Việt Nam không áp dụng sắc thuế này.
- Mục tiêu của thuế nhằm tái phân phối thu nhập, hay nhằm điều tiết các hoạt động kinh tế – xã hội, đảm bảo sự công bằng. Không thể dựa vào hiện vật để đánh thuế mà phải dựa trên cơ sở giá trị. Bộ Tài chính dựa trên quy định của pháp luật về xây dựng, suất vốn đầu tư xây dựng nhà ở bình quân khoảng 7,3 triệu đồng/m2 để tính thuế là vô lý. Giá trị nhà ở phải...