Chạy dọc các tuyến biên giới ở các huyện Ia Grai, Đức Cơ, Chư Prông thuộc tỉnh Gia Lai, có rất nhiều cặp vợ hoặc chồng mang hai quốc tịch Việt Nam – Campuchia. Được biết, đa số đều họ là người đồng bào dân tộc Jrai nên cùng chung phong tục, tập quán là khi “ưng cái bụng” thì những con gái sẽ “bắt chồng” về ở rể.
Tại xã biên giới Ia O (huyện Ia Grai), đời sống bà con còn nhiều khó khăn, nhưng chính núi rừng biên giới này là nơi chứng giám bao chuyện tình của các chàng trai, cô gái Việt Nam – Campuchia.
Chúng tôi về thăm nhà của chị Ksor Bin (làng Jep) và chồng là anh Rơ Châm Blăn (người Campuchia) tại làng Jep (xã Ia O, Ia Grai). Khi được hỏi về chuyện tình của anh chị, hai người đều bẽn lẽn cười.
Chị Bin nhớ lại: “Hồi đó nhà nghèo lắm, bố mẹ mất sớm nên một mình tôi nuôi 5 đứa em nhỏ ăn học. Thân gái mới lên 15 tuổi nhưng tôi không nề hà việc gì. Sáng tôi gánh cá sang đất Campuchia buôn bán, cố gắng tằn tiện từng đồng để đem về nhà nuôi các em ăn học. Lúc đó anh Blăn làm nghề lái xe chở hàng qua lại hai nước. Ưng cái bụng Blăn thật thà nên tôi đã ngỏ lời có muốn theo Bin về nhà không. Lúc đó, anh BLăn đồng ý và ra mắt hai họ rồi anh Blăn được đưa về xã Ia O này sống cùng với tôi. Qua 7 năm gia đình tôi cũng đã có 2 người con, anh Blăn cũng chịu khó làm ăn nên kinh tế cũng ổn định…”.
Vợ chồng anh Rơ Mah Thuêng và chị Ksor Lel hạnh phúc bên những đứa con mang dòng máu hai nước
Chúng tôi tiếp tục về xã Ia Nan (huyện Đức Cơ), tìm đến thăm gia đình anh Kpuih Bỗ (27 tuổi, huyện Ôza Đao, tỉnh Ratanakiri, Campuchia) và chị Siu H’Găng (29 tuổi, làng Sơn, xã Ia Nan). Ngồi tâm sự với chúng tôi, anh Kpuih Bỗ nhớ lại, hồi đó là năm 2007 anh gặp cô thôn nữ Siu H’Găng tại chợ tết biên giới. Thấy “ưng mắt” nên anh Bỗ đã đánh liều lại làm quen xin số điện thoại. Cứ thế tình yêu đến lúc nào không biết. Hiện nay cuộc sống của gia đình anh chị cũng đã khá giả, có với nhau hai người con. Được biết, anh Kpuih Bỗ và chị Siu H’Grăng vẫn đang hoàn thiện hồ sơ để làm thủ tục đăng kí kết hôn cho tình yêu họ được pháp luật công nhận.
Theo ông Siu Nghiệp – Chủ tịch UBND xã Ia O, trên địa bàn xã Ia O hiện có 14 cặp vợ hoặc chồng là người Việt Nam – Campuchia, các cặp vợ chồng đều sống rất hạnh phúc. Theo ghi nhận thì chưa có trường hợp nào bỏ nhau hay xích mích to tiếng mà phải nhờ tới chính quyền hòa giải. Tuy vậy, hiện nay vẫn còn một số cặp vợ chồng chưa đăng kí kết hôn vì lý do thiếu giấy tờ tùy thân. Chính quyền xã cũng đang tạo điều kiện hướng dẫn để giúp các vợ chồng có thể đăng kí kết hôn, đảm bảo quyền và lợi ích.
Những chuyện tình đẹp của các cặp vợ chồng mang hai quốc tịch Việt Nam – Campuchia giữa núi rừng biên giới đã tô đẹp thêm mối tình đoàn kết, hữu nghị giữa hai nước láng giềng. Trên thực tế chung, hiện nay vẫn còn rất nhiều cặp vợ chồng có hoàn cảnh khó khăn, đông con lại không biết chữ. Cũng một phần do trình độ dân trí thấp, chưa hiểu nhiều về các thủ tục hành chính nên rất nhiều vợ chồng cưới nhau nhiều năm mà vẫn...