Thật sự nếu bạn bước chân đến quốc gia đầy màu sắc này và chào cư dân bản địa với câu hỏi “Hôm nay thế nào?”, thì câu trả lời được xem là tích cực nhất chính là “Tàm tạm”. Quả thật, theo cây viết Eric Weiner kể trên BBC, từ khi đặt chân đến quốc gia châu Âu này, anh chưa từng nghe ai nói về một câu tương tự như "Have a nice day" (Chúc một ngày tốt lành).
Nhiều người cho rằng khá là khó để bỏ đi văn hóa “sầu đời” của người Bồ Đào Nha. Thậm chí nó thể hiện rõ rệt trên khuôn mặt của người dân nơi đây và cả những bức tượng tại quảng trường Lisbon. Nếu như chúng ta tôn vinh những vĩ nhân và các vị tướng dẹp giặc thì người dân Bồ Đào Nha lại tôn vinh những nhà thơ sầu thảm.
Bồ Đào Nha là đất nước của nỗi buồn
Theo Báo cáo Hạnh phúc thế giới mới nhất của Liên Hiệp Quốc, Bồ Đào Nha là một vùng đất buồn thảm, đứng thứ 93 trên tổng số 157 nước. Nhưng chớ vội cho rằng nếu đến đó bạn sẽ bị kéo tuột cảm xúc bởi theo nhiều nghiên cứu, người dân nước này chấp nhận chính nỗi buồn của họ. Nó được gọi là “nỗi buồn hân hoan”.
Mọi niềm vui, nỗi buồn của người dân được gói gọn trong một từ: Saudade, và từ này không thể dịch một cách chính xác. Theo cách diễn giải của người Bồ Đào Nha, Saudade là một khao khát, nỗi đau, sự buồn bã và tưởng nhớ. Nó biểu tượng cho một thứ mơ tưởng từng đem lại niềm vui tột độ, có chút tương tự cảm giác hoài cổ.
Saudade là một từ kì lạ chỉ nổi buồn ở Bồ Đào Nha
Giải thích cho việc người dân Bồ Đào Nha có thứ cảm xúc kỳ lạ này, nhà xuất bản sách Jose Prata cho biết, vì đó là cảm giác rất dễ chia sẻ. Người dân cảm thấy dễ chịu trong cảm xúc đó. Mariana Miranda, một nhà tâm lý học người Bồ Đào Nha, thắc mắc vì sao người ta lại tránh né nỗi buồn - một cảm xúc quan trọng trong cuộc sống. "Sao lại vẽ tranh chỉ với một màu? Tránh né nỗi buồn bằng mọi giá khiến chúng ta giảm bớt giá trị của mình. Thực ra nỗi buồn rất đẹp" - cô lập luận.
Một góc thành phố Lisbon, thành phố có những bức tượng thi sĩ buồn bã
Đối với người Bồ Đào Nha, một ngày vui và một ngày buồn đều xứng đáng được trân trọng như nhau. Người dân ở đây thực sự hiểu được nỗi buồn đem lại cho họ những gì. Theo những nghiên cứu của nhà tâm lý học người Úc Joseph Forgas, ông nhận định rằng nỗi buồn cải thiện trí nhớ con người. Ngay cả những bản nhạc buồn cũng có lợi ích của nó. Các nhà nghiên cứu từ Trường ĐH Free ở thủ đô Berlin - Đức đã khảo sát 772 người trên thế giới và phát hiện ra rằng nhạc buồn "có thể thực sự dẫn đến những hiệu ứng cảm xúc có lợi" bằng cách cho phép con người "điều chỉnh" những tâm trạng tiêu cực.
Nhạc fado là loại nhạc phổ biến ở Bồ Đào Nha
Quay lại với quan niệm sống của người Bồ Đào Nha, ở đây người ta có một loại nhạc có tên là fado. Đây là một dòng nhạc buồn có thể hiểu là “định mệnh” hoặc “số phận”. Và tất nhiên, giai điệu của nó mang một vẻ buồn mơ màng. Những bản nhạc fado đã khiến cho Bồ Đào Nha trở thành quốc gia có những bản nhạc buồn bã nhất châu Âu. Người đầu tiên hát fado là những cô gái hành nghề mại dâm và những người vợ chờ chồng là ngư dân đi xa mãi không về.
Những bàn nhạc fado được bật ở khắp mọi nơi và người dân ở đây coi nó như một nét văn hóa không thể chối bỏ. “Bạn có giọng hát dở ư, bạn vẫn có thể trở thành danh ca fado nếu bạn hát bằng cả trái tim”, người dân Bồ Đào Nha cho hay.
NGÂN LÊ (Tin8, Ảnh: Internet)