ảnh minh họa
Times Higher Education (THE) vừa công bố Bảng xếp hạng châu Á năm 2018. Trong số hơn 350 trường được xếp hạng, Việt Nam không có đại diện nào.
Trong khi đó, ở bảng xếp hạng đại học thế giới Quacquarelli Symonds (QS World University Rankings) của tổ chức giáo dục Quacquarelli Symonds (QS), Việt Nam cũng chỉ có 5 cái tên được xếp hạng
Khoảng cách giữa Việt Nam và thế giới còn xa
TS Nguyễn Quốc Chính, Giám đốc Trung tâm Khảo thí và Đánh giá chất lượng đào tạo, ĐH Quốc gia TP.HCM, cho rằng không có đại học nào lọt vào bảng xếp hạng của THE là nỗi buồn của giáo dục Việt Nam.
Bảng xếp hạng này chú trọng tiêu chí nghiên cứu khoa học. Trường nào có thành tích nghiên cứu khoa học tốt sẽ được xếp hạng cao. Những trường có thứ hạng cao đều là đại học nghiên cứu.
Một trong những biểu hiện cụ thể được THE xem xét chính là công bố khoa học cấp quốc tế và trong nước. Khi so sánh tiêu chí này, rõ ràng các trường đại học của Việt Nam bị bỏ xa.
“Đã gọi là xếp hạng là phải so sánh, tức là mình cũng cố gắng nhưng họ cũng cố gắng. Mình cũng nỗ lực để tiến lên nhưng so với phần cố gắng của những trường khác thì có thể chưa tốt bằng. Nếu có số liệu cụ thể về sự đầu tư nghiên cứu khoa học giữa các trường ở Việt Nam với trong khu vực và trên thế giới thì sẽ thấy chúng ta còn cách họ rất xa”, ông Chính nói.
Việc những cái tên của đại học việt Nam vắng bóng trên bảng xếp hạng này trong khi một số trường đại học của Thái Lan, Indonesia có tên cho thấy sự đầu tư chưa đúng mức của chúng ta vào việc nghiên cứu khoa học ở bậc đại học.
Theo ông Chính, để có kết quả khả quan hơn trên bảng xếp hạng đại học uy tín hàng đầu của thế giới, các trường phải tập trung nhiều yếu tố. Đầu tiên là sự quan tâm đầu tư cho nghiên cứu khoa học, sau đó là sử dụng nguồn đầu tư đó một cách hiệu quả.
Muốn được xếp hạng, trường phải đầu tư
TS Phạm Hùng Hiệp, nhà nghiên cứu giáo dục tại Hà Nội, cho hay theo quy trình của THE, các trường phải tham gia nộp dữ liệu. Những trường không cung cấp dữ liệu cho THE thì việc không xuất hiện trên bảng xếp hạng của họ là đương nhiên.
“Mọi người thường cảm thấy không xuất hiện nghĩa là mình thấp, kém nhưng vấn đề là việc xếp hạng này cần có lựa chọn. Để xuất hiện trên các bảng xếp hạng trên thế giới như THE hay QS, các trường phải bỏ công sức, cung cấp thông tin và tốn kém nguồn lực”, TS Hiệp nói.
Ông Hiệp cũng cho rằng bảng xếp hạng là cuộc chơi của các đại học nhà giàu. Một số trường như ĐH Quốc gia Hà Nội và ĐH Quốc gia TP.HCM chỉ chọn một trong hai bảng xếp hạng (QS và THE) là việc làm hợp lý, ít nhất về mặt chi phí.
“Theo bảng xếp hạng đại học châu Á năm 2018 của QS, Việt Nam có 5 đại diện, trong đó đứng đầu là ĐH Quốc gia Hà Nội (thứ 139). Cũng trong bảng này, ĐH Utara Malaysia (UMM) đứng thứ 131, tức là đâu đó cùng đẳng cấp với ĐH Quốc gia Hà Nội. Tại bảng xếp hạng đại học châu Á năm 2018 của THE, UMM đứng thứ 301. Nghĩa là, nếu ĐH Quốc gia Hà Nội tham gia vào THE, việc lọt top 350 là hoàn toàn khả thi”, ông Hiệp nhận định.
Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa việc giáo dục đại học Việt Nam đã đạt được trình độ khu vực. Trên bảng xếp hạng QS châu Á 2018, Việt Nam chỉ có 5 đại diện trong khi Philippines có 6.
Theo thống kê của ông Hiệp về số lượng công bố quốc tế trên danh mục Scopus – tiêu chí quan trọng trong xếp hạng – Việt Nam có khoảng 5.500 bài, nhiều hơn gấp đôi Philippines, 2.600 bài.
Dường như 5.500 bài của Việt Nam không tập trung ở 5 đại học hàng đầu, còn 2.600 bài của Philippines lại khá tập trung tại 6 đại học tốt nhất của họ.
“Có vẻ...